Millimeterwerk: Parijs in 1944 tegen het decor van nu May20

Deel dit

Millimeterwerk: Parijs in 1944 tegen het decor van nu

Parijzenaar Julien Knez loopt ‘s ochtends door de straten van zijn stad naar zijn werk en vraagt zich af hoe Parijs eruit zag in augustus 1944, in de dagen rondom de bevrijding. Bij de Notre Dame verzamelen zich nu honderden toeristen, toen stonden er nazi-tanks.

De Duitse generaal Dietrich von Choltitz gaf Parijs over op 25 augustus 1944 – ondanks het bevel van Hitler om de stad ten koste van alles te houden en te vernietigen. Op die dag trok Charles de Gaulle, leider van de vrije Franse strijdkrachten, de stad binnen. De Gaulle nam zijn intrek in het ministerie van Oorlog aan de Rue Saint-Dominique. Voor de Parijse bevolking hield hij een iconische speech.

 

Charles de Gaulle op de Champs-Élysées op 26 augustus 1944. Foto: Julien Knez / Oude foto Robert Capa

Charles de Gaulle op de Champs-Élysées op 26 augustus 1944. Foto: Julien Knez / Oude foto Robert Capa

Hoe zag de stad eruit in die dagen rondom de bevrijding? Vastberaden om zijn vraag in beeld te beantwoorden, ging de art-director op zoek naar foto’s. NRC vroeg hem naar zijn zoektocht.

Waar vond je de historische foto’s?

“Ik heb er een maand over gedaan om documenten te zoeken. Ik kocht oude foto’s en boeken op eBay en oude postkaarten in een winkeltje in Parijs, vlak bij Les Grands Boulevards. Daarna ben ik een maand op pad geweest door de stad, om de exacte locaties van de beelden te vinden en de foto’s van toen met nu te maken.”

Hoe is het idee voor dit project ontstaan?

“Ik ben geïnteresseerd in de Franse geschiedenis en in het verhaal van Parijs in die vijf dagen rondom de bevrijding. Soms loop ik door de stad en probeer ik me voor te stellen hoe de straten eruit zien in oorlogstijd. Mijn mooie stad vol met tanks en gewapende soldaten, met prachtige gebouwen als de Notre Dame op de achtergrond.”

Deed je nog bijzondere ontdekkingen in die maand?

“Bij het Place de la Concorde zag ik kogelgaten. Zo is de oorlog in het hedendaagse straatbeeld nog zichtbaar bij de uitgang van het metrostation.”

Hoeveel foto’s maakte je in totaal?

“Ik heb de exacte plekken van zestig archiefbeelden teruggevonden, maar de gepubliceerde serie bestaat uit vijftig foto’s. Een paar waren niet zo goed gelukt.”

Hoe reageerden mensen als je midden op een druk kruispunt stopte om te fotograferen?

“Toen ik in St. Germain op de Rue de la Huchette vlak bij de Notre Dame drie plekken fotografeerde, sprak een tourist me aan. Ze vroeg wat ik aan het doen was. Toen ik haar uitlegde dat mensen op deze plek op de barricade gingen in 1944, was ze verbaasd. Toen heb ik haar de oude foto’s laten zien.”

Heb je zelf een favoriet?

“De foto van twee kameraden die elkaar weerzien, voor het Hotel de Ville. Een prachtig beeld: de gezichten van bevrijding.”

Het verhaal van Parijs eind augustus 1944 in beeld

 

Een barricade vlak bij de Notre Dame, de Fransen waren bang dat de Duitsers de stad ondanks de bevrijding toch nog zouden aanvallen. Foto: Julien Knez

Een barricade vlak bij de Notre Dame, de Fransen waren bang dat de Duitsers de stad ondanks de bevrijding toch nog zouden aanvallen. Foto: Julien Knez

 

Soldaten voor het Louvre. Foto: Julien Knez

Soldaten voor het Louvre. Foto: Julien Knez

 

Bevrijdingstanks bij Place de la Concorde: het begin van een periode vol bevrijdingsfeesten in de stad. Bevrijdingstanks bij Place de la Concorde: het begin van een periode vol bevrijdingsfeesten in de stad. Foto: Julien Knez

Bevrijdingstanks bij Place de la Concorde: het begin van een periode vol bevrijdingsfeesten in de stad. Bevrijdingstanks bij Place de la Concorde: het begin van een periode vol bevrijdingsfeesten in de stad. Foto: Julien Knez

 

Het feest op Place de la Concorde wordt even onderbroken door schutters vanaf de daken. Foto: Julien Knez

Het feest op Place de la Concorde wordt even onderbroken door schutters vanaf de daken. Foto: Julien Knez

 

Bevrijdingswagens rijden onder de Eiffeltoren door.

Bevrijdingswagens rijden onder de Eiffeltoren door. Foto: Julien Knez

Ook bij de Notre-Dame wordt de bevrijding gevierd. Foto: Julien Knez

Ook bij de Notre-Dame wordt de bevrijding gevierd. Foto: Julien Knez