Tags archief verzet

Geheimpje? Ik stuur wel even een postduif.

Wist je dat: duiven die tijdens WOII bijzondere opdrachten hadden uitgevoerd, later zijn geëerd met onderscheidingen?

De bekendste onderscheiding is de Dickin-medaille uit Engeland. Ik was benieuwd hoe dat precies in zijn werk ging, met die postduiven. Toen ik op zoek ging naar informatie, kwam ik een bijzonder verhaal tegen. Dick was 20 jaar oud toen de oorlog uitbrak. En hij was duivenmelker. Van de bezetter moesten alle duiven worden ‘opgeruimd’, maar Dick negeerde dat en zette zijn duiven in voor het verzet; hij was lid van een Haarlemse knokploeg. In de zomer van 1942 werd een gewonde Engelse postduif bij hem gebracht. Dick noemde de duif Tommy en verzorgde hem. Toen Tommy was opgeknapt, zette Dirk hem in als oorlogskoerier.

Op luchtpostpapier tikte hij een briefje met gegevens van een Duitse marinebasis in IJmuiden, een vliegveld bij Zwolle en informatie over Duitse afluisterposten in Friesland. Dirk vroeg of ze via Radio Oranje duidelijk wilden maken of Tommy de boodschap veilig had overgebracht. Hij rolde het briefje in een kokertje en bevestigde deze aan de poot van de duif.

Augustus 1942: “Tommy is veilig aangekomen,” klonk het over de radio. De haven in IJmuiden werd twee weken daarna gebombardeerd en die Duitse marinebasis is nooit meer gebruikt.

Na de oorlog kreeg Tommy in Londen een Dickin-medaille.

getagged , , ,

Geen Serious Request in 1942

Het is WOII Weetjes Week. Gister ging het over de Oscars, vandaag radio.

Wist je dat: Amerikaanse radiodeejays in 1942 geen verzoeknummers mochten draaien? The Department of War was bang dat de vijandelijke agenten elkaar via verzoeknummers geheime codes zouden doorgeven.

In Nederland was er Radio Oranje“De stem van strijdend Nederland”, het radioprogramma van de Nederlandse regering in ballingschap in Londen. De uitzending duurde een kwartier en werd om 9 uur ‘s avonds uitgezonden door de BBC.

De eerste uitzending was op 28 juli 1940. Een beroemde zin van Koningin Wilhelmina is:

“Wie op het juiste oogenblik handelt, slaat den Nazi op den kop. Ik heb gezegd”.

Niet verder vertellen: Hoofddoel van de uitzendingen was het volk moed inspreken, maar in de berichten werden ook geheime boodschappen voor het verzet verwerkt.

De bezetter had het luisteren naar de Engelse zenders verboden. Nederlanders moesten dus in het geheim naar Radio Oranje luisteren. De Duitsers hadden de bevolking verplicht om alle radio-ontvangers in te leveren, maar gemiddeld hield één op de vier huishoudens ze toch. De radio’s werden op allerlei creatieve manieren verstopt.

Hé, psst, op welke golflengte hebben jullie ‘m? Uitzendingen waren te beluisteren op 1500 meter (lange golf), 373, 285 en 261 meter (middengolf) en de 49-, 41- en 31-meterband (korte golf). De Duitsers plaatsten allerlei stoorzenders waardoor Radio Oranje op veel plaatsen alleen op de korte golf te beluisteren was.

Zelf een radio knutselen? Er waren ook kristal-ontvangers. Met de juiste spoel kon men Radio Oranje stoorvrij ontvangen met een koptelefoon. Hier was geen elektrische spanning voor nodig.

getagged , , , ,